Tuyến trùng ký sinh gây bệnh côn trùng ở Việt Nam
Nguyễn Ngọc Châu
Các loài tuyến trùng ký sinh gây bệnh côn trùng (EPN) thuộc hai
giống Steinernema (Họ Steinerrnematidae) và Heterorhabditis (Họ
Heterorhabditidae) thực chất là những tổ hợp sinh học do sự cộng sinh của
tuyến trùng ký sinh và vi khuẩn gây bệnh. Những tổ hợp này vừa có khả năng
ký sinh lại vừa có khả năng gây bệnh và gây chết đối với côn trùng vật chủ.
Vì vậy, nhóm tuyến trùng này là những tác nhân sinh học tiềm năng trong
phòng trừ sinh học sâu hại cây trồng nông nghiệp và côn trùng y học. Không
những có ý nghĩa thực tiễn trong nông nghiệp và y học mà về mặt khoa học,
tuyến trùng EPN cũng là nhóm đối tượng có ý nghĩa lớn trong nghiên cứu
sinh học. Việc nghiên cứu, làm sáng tỏ các mối quan hệ và tương tác sinh học
giữa tuyến trùng và vi khuẩn cộng sinh chắc chắn còn có nhiều đóng góp về
lý thuyết và giá trị thực tiễn. Chính vì ý nghĩa to lớn như trên, nhóm tuyến
trùng này đã và đang được nghiên cứu mạnh mẽ tại nhiều nước trên thế giới.
Nghiên cứu tuyến trùng EPN ở Việt Nam, cũng đã được triển khai
tại Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, từ năm 1997 trở lại đây. Mặc
dù các nghiên cứu về tuyến trùng EPN ở Việt Nam chưa lâu nhưng đến
nay đã đạt được một số thành tựu cả về mặt nghiên cứu cơ bản cũng
như nghiên cứu ứng dụng nhóm tuyến trùng quan trọng này trong điều
kiện Việt Nam. Cuốn sách này được biên soạn trên cơ sở tổng kết các
kết quả nghiên cứu tuyến trùng EPN ở Việt Nam được triển khai trong
khuôn khổ chương trình Nghiên cứu cơ bản, chương trình Công nghệ
sinh học và đề tài cấp Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, giai
đoạn 1997-2005.